Informatie: Straling, Dosis en mSv.
Bij Straling.eu kunt u meetinstrumenten kopen zodat u zelf straling, dosis en dosistempo kunt meten.
Ioniserende straling geeft een verhoogd risico voor de gezondheid. Deze straling ontstaat bij radioactief verval. Voor elke 1000 millisievert (mSv) die een volwassen mens aan dosis op loopt, wordt de kans op kanker met circa 4,2%-punt vergroot (ICRP 103). Radioactiviteit en ioniserende straling komt in de natuur voor. Gelukkig is de dosis die we opdoen normaal gesproken klein, waardoor de gezondheidseffecten verwaarloosbaar zijn. In Nederland ontvangt iedereen door natuurlijke stralingsbronnen een dosis van ongeveer 2 mSv per jaar. Dat komt onder andere door kosmische straling, straling uit bouwmaterialen en radioactieve stoffen van nature aanwezig in ons eigen lichaam, zoals Kalium-40.
Ioniserende straling is niet direct waarneembaar, zoals licht dat wel is. Met de hier verkrijgbare producten kan zelf het dosistempo gemeten worden. Dit geeft dus eigenlijk een zintuig, die mensen niet van nature hebben.
Dosistempo
Dosistempo is de grootheid die aangeeft hoe snel dosis wordt op gelopen. Veel gebruikte eenheden voor dosistempo zijn μSv/h en mSv/h. Een dosis van 1000 microsievert staat gelijk aan 1 millisievert (1000 μSv = 1 mSv). Bij een dosistempo van 1 mSv/h, duurt het een volledig uur voordat een dosis van 1 mSv is op gelopen, na 2 uur is de dosis 2 mSv, etc. Bij een dosistempo van 1 μSv/h duurt het 1000 uur (41,7 dagen) voordat 1 mSv is op gelopen. Het dosistempo ten gevolge van de natuurlijke achtergrondstraling zal ongeveer 2 millisievert per jaar zijn (2 mSv/y). Dat is circa 0,2 μSv/h.
Meetinstrumenten kunnen het actuele dosistempo meten en direct weergeven. De totale dosis kan ook gemeten worden.
Angst voor straling
Veel mensen denken dat een kernramp zeer levensbedreigend is. Zoals bij Tsjernobyl in 1986 of Fukushima in 2011. De kans op zo'n ramp is klein. Mocht zo'n ramp toch plaats vinden, dan is paniek mogelijk een grotere bedreiging dan een eventuele verhoogde kans op kanker door ioniserende straling ten gevolge van vrij gekomen radioactiviteit. Weten dat er iets is, zoals straling, zonder het waar te kunnen nemen en zonder te weten hoe erg het eigenlijk echt is, kan erg beangstigend werken.
Door zelf het dosistempo actueel te meten, weet u altijd precies wat er speelt en waar u aan toe bent.
Mocht een kernramp onverhoopt plaats vinden, waarbij iemand een dosis op loopt van zeg 20 of 100 mSv, dan is de extra kans op kanker toegenomen met circa 0,08%-punt bij 20 mSv en 0,4%-punt bij 100 mSv. Let wel, voor een omwonende nabij een kernramp is 100 mSv een behoorlijk hoge dosis. Voor de gezondheid is 100 mSv nog best gering. Stoppen met roken kan meer effect hebben.
Werken met straling
Blootgestelde werkers, zij die werken met ioniserende straling, mogen van de Nederlandse wet maximaal 20 mSv per jaar op lopen. Na 50 dienstjaren zal de dosis dan maximaal 1000 mSv zijn. Cardiologen komen soms wel eens aan een jaardosis van 20 mSv, omdat zij levens van patiënten redden door ze te doorstralen, wat nodig is voor de beeldvorming om goed te kunnen dotteren. Piloten en stewardessen ontvangen jaarlijks een dosis van circa 6 mSv door kosmische straling, de atmosfeer geeft hoog in de lucht minder bescherming dan op zee niveau. Bij de kerncentrale in Borssele ontvangen de meest blootgestelde medewerkers tot 3 mSv in een jaar, bijvoorbeeld door onderhoudswerkzaamheden in het gecontroleerd gebied, in de omgeving van de kernreactor.
Blootgestelde werkers dienen altijd een dosismeter bij zich te dragen wanneer zij met straling werken. Daarmee wordt bewaakt dat de dosis niet te hoog is, maar pas achteraf. Met de producten die hier aangeboden worden is het actuele dosistempo direct afleesbaar. Zodat direct maatregelen genomen kunnen worden als het dosistempo daar aanleiding toe geeft.